เมื่อวันที่ 14 ก.พ. ที่กระทรวงสาธารณสุข นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ อธิบดีกรมควบคุมโรค (คร.) แถลงสถานการณ์การระบาดของโรคโควิด-19 ในประเทศไทยว่า วันนี้มีผู้ติดเชื้อ 166 ราย ติดเชื้อในประเทศ 138 ราย แบ่งเป็นผู้ป่วยรายใหม่จากระบบเฝ้าระวังและระบบบรารสาธารณสุข 49 ราย ค้นหาผู้ติดเชื้อเชิงรุกในชุมชน 89 ราย ส่วนผู้ติดเชื้อจากต่างประเทศ 28 ราย โดยเป็นที่น่าสังเกตว่ามีการติดเชื้อจากต่างประเทศค่อนข้างสูง ทั้งนี้ สถานการณ์ในพื้นที่สมุทรสาคร วันนี้มีผู้ป่วยรายใหม่ 44 ราย ถือว่าควบคุมได้ดี จากการควบคุมพื้นที่ที่มีการแพร่ระบาดของโรคสูงในโรงงาน รวมทั้งคัดกรองเชิงรุกรอบๆโรงงาน ส่วนสถานการณ์ กทม.วันนี้มี 11 ราย ใกล้เคียงกับช่วง 2-3 วันที่ผ่านมา นอกจากนั้นมีการพบผู้ป่วยจากการค้นหาเชิงรุกใน จ.ปทุมธานี และ จ.ตาก อย่างไรก็ตาม แนวโน้มในการพบผู้ป่วยภายในประเทศค่อนข้างคงตัว แปลว่าแหล่งการแพร่ระบาดใหญ่ๆเริ่มลดลง ส่วนใหญ่เป็นการแพร่ระบาดเล็กๆ และการติดเชื้อไม่ค่อยสูง โดยตลอดสัปดาห์ที่ผ่านมา พบผู้ติดเชื้อใน 10 จังหวัด แสดงว่ามาตรการของจังหวัดอื่นๆ ค่อนข้างได้ผล ทำให้ไม่พบผู้ติดเชื้อ
นพ.โอภาส กล่าวว่า ส่วนสถานการณ์ภายรวมรอบ 7 วันที่ผ่านมา ที่ จ.สมุทรสาคร แนวโน้มการพบผู้ป่วยลดลง ส่วน กทม.บางวันเพิ่มบางวันลด แต่ที่ต้องจับตาดูคือที่ จ.ปทุมธานี และ จ.ตาก โดยเฉพาะพื้นที่ตลาดพรพัฒน์ ต.ประชาธิปัตย์ อ.ธัญบุรี จ.ปทุมธานี โดยจากที่เรารวบรวมข้อมูลค้นพบผู้ติดเชื้อประมาณร้อยกว่าราย จากการค้นหาผู้ป่วยเชิงรุกพันกว่าราย โดยมีการค้นหาผู้ป่วยเชิงรุกทั้งหมด 4 วัน และวันนี้ยังคงลงพื้นที่ตรวจเพิ่มเติมกันอยู่ ทั้งนี้ สำหรับเหตุการณ์ติดเชื้อในตลาดในครั้งนี้ไม่ใช่เหตุการณ์แรก มีหลายเหตุการณ์ต่อเนื่องกันตั้งแต่ตลาดมหาชัยในพื้นที่สมุทรสาคร เนื่องจากมีแม่ค้าที่ขายหลายตลาด เวลามีการติดเชื้อขึ้นมาก็จะมีการติดเชื้อไปยังจุดต่างๆได้อย่างรวดเร็ว โดยในกรณีนี้พบว่าผู้ป่วยรายแรกมีการค้าขายที่สมุทรสาคร และค้าขายที่ปทุมธานี ส่วนเหตุที่มีการติดเชื้อในตลาดแม้จะเป็นอาคารในที่แจ้ง แบ่งเป็นล็อกๆ ทีมสอบสวนโรคลงไปดูและตั้งข้อสังเกตว่า ส่วนใหญ่อาคารค่อนข้างเตี้ย ตรงกลางอากาศไม่ค่อยถ่ายเท แม่ค้ามีการรับประทานอาหารด้วยกัน และอากาศร้อนบางครั้งไม่ได้ใส่หน้ากากอนามัย ดังนั้นจึงเป็นจุดที่อาจจะต้องพิจารณาเรื่องตลาด ทั้งการถ่ายเทของอากาศ ความเคร่งครัดการใส่หน้ากากอนามัย การระบุคนที่เข้าออกตลาด จึงเป็นเรื่องที่จะต้องแจ้งเตือนคนที่เกี่ยวข้องทั้งแม่ค้าและลูกค้าต้องใส่หน้ากากอนามัย และต้องให้มีการถ่ายเทอากาศที่ดี นอกจากนั้นสิ่งที่ต้องแจ้งเตือนขณะนี้พบแม่ค้าหรือผู้เกี่ยวข้องกับตลาดพรพัฒน์ จ.ปทุมธานี มีการเดินทางไปจังหวัดอื่น ทำให้โรคกระจายไปจังหวัดอื่นเพิ่มเติม เช่น นครนายก เพชรบุรี สระบุรี กทม. พระนครศรีอยุธยา อ่างทอง นครราชสีมา และจังหวัดแพร่
“ทั้งนี้ หากใครที่พบหรือเคยสัมผัสกับพ่อค้าแม่ค้าที่ตลาดพรพัฒน์ ระหว่างวันที่ 9-13 ก.พ. หรือก่อนหน้านี้ประมาณ 7 วัน หากไม่แน่ใจหรือมีอาการผิดปกติ ให้ไปพบเจ้าหน้าที่สาธารณสุข เพื่อซักประวัติและให้คำแนะนำ เพื่อจะได้มีการดำเนินการที่ถูกต้องต่อไป หรือหากสงสัยสามารถสอบถามมาที่กรมควบคุมโรค สายด่วน 1422 ซึ่งเรื่องนี้ต้องแจ้งเตือนจริงๆ เพราะหากทราบข้อมูลว่าสัมผัสผู้ติดเชื้อแล้วไปรับการตรวจก็จะทำให้โรคไม่แพร่ไปยังจังหวัดอื่นๆ” นพ.โอภาส กล่าว
นพ.โอภาส กล่าวอีกว่า ส่วนสถานการณ์ที่ อ.แม่สอด จ.ตาก ที่พบผู้ป่วย ขณะนี้มีการตรวจเชิงรุกชุมชนตลาดสีมอย ตลาดพาเจริญ ชุมชนอันซอ ตรวจตามโรงงานต่างๆ และซุ้มเลี้ยงไก่ชน โดยพบผู้ติดเชื้อแล้ว 112 ราย ซึ่งเป็นอีกจุดที่มีการติดต่อมีการระบาดในชุมชนซึ่งเชื่อมโยงกับชาวเมียนมา โดยทาง จ.ตาก ได้มีการปิดพื้นที่บางส่วน และมีการค้นหาเชิงรุกในชุมชน ทั้งนี้ในพื้นที่แพร่ระบาดขอให้สวมหน้ากากอนามัย 100% และเว้นระยะห่าง
เมื่อถามว่ามีการแพร่ระบาดเชื้อโควิดสายพันธุ์ใหม่ในแอฟริกาใต้นั้น นพ.โอภาส กล่าวว่า ตอนนี้สายพันธุ์หนึ่งที่เราต้องจับตาดูอยู่คือสายพันธุ์อังกฤษ ดูเหมือนว่าจะแพร่ระบาดได้ง่ายกว่าปกติ เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้ประเทศแถบยุโรปมีการแพร่ระบาดรวดเร็ว ขณะที่สายพันธุ์ที่กลายพันธุ์แล้วทำให้ประสิทธิภาพของวัคซีนลดลง ซึ่งตอนนี้ทั่วโลกจับตาสายพันธุ์แอฟริกาใต้ ซึ่งมีข้อมูลเบื้องต้น ที่อาจจะทำให้วัคซีนมีประสิทธิภาพลดลง จนมีข่าวว่าประเทศแอฟริกาใต้มีการระงับการให้วัคซีนบางชนิด ส่วนการกลายพันธุ์แล้วทำให้โรครุนแรงมากขึ้น ตอนนี้ยังไม่พบ แต่สิ่งที่เราพบคือการกลายพันธุ์แล้วทำให้โรคระบาดได้เร็วขึ้นแต่ความรุนแรงของโรคลดลง ทั้งนี้ สำหรับประเทศไทยทั้งกระทรวงสาธารณสุข มหาวิทยาลัยมหิดล จุฬาลงกรณ์วิทยาลัย และเครือข่ายที่เกี่ยวข้อง ได้มีการติดตามเรื่องการกลายพันธุ์ของเชื้อที่เข้ามาในประเทศไทย พบว่าส่วนใหญ่เป็นสายพันธุ์ G ซึ่งไม่ได้มีความรุนแรงมากขึ้น แต่ทำให้การติดต่อง่ายขึ้น มีการพบผู้ติดเชื้อที่ไม่มีอาการจำนวนมาก
ส่วนสายพันธุ์อื่นๆ เราสามารถพบได้ แต่หากเข้าสู่ระบบกักตัวแล้วตรวจพบเชื้อตั้งแต่ระยะแรก ก็จะทำให้เราสามารถควบคุมให้สายพันธุ์ต่างๆ ไม่สามารถเข้ามาแพร่เชื้อได้ ทั้งนี้เราได้ตรวจพบสายพันธุ์แอฟริกาใต้เป็นครั้งแรก โดยเป็นคนไทยอายุ 41 ที่ไปซื้อพลอยในประเทศแทนซาเนีย 2 เดือน ซึ่งเมื่อกลับเข้าประเทศไทยและกักตัวในสถานกักกันโรคของรัฐ ก็พบเชื้อ และมีการส่งตัวอย่างเชื้อไปถอดรหัสพันธุกรรม ก็พบว่าเป็นสายพันธุ์แอฟริกาใต้ ซึ่งทีมสอบสวนโรคของกรมควบคุมโรคมีการลงไปตรวจสอบในสถานควบคุมโรค และในโรงพยาบาล พบว่าทุกคนที่เกี่ยวข้องพบว่าใส่เครื่องป้องกันค่อนข้างดี และจากการตรวจในห้องปฏิบัติการพบว่าทุกคนมีผลลบ อย่างไรก็ตาม การที่เราคัดกรองผู้ที่เดินทางจากต่างประเทศ มีการตรวจทางห้องปฏิบัติการอย่างเคร่งครัด ก็เชื่อว่าเราจะสามารถควบคุมไม่ให้สายพันธุ์นี้แพร่ออกไปหรือติดเชื้อในชุมชนได้
นพ.โอภาส ยังกล่าวอีกว่า ในช่วงเทศกาลวาเลนไทน์นี้ ในช่วงหลังถูกตีความเป็นเรื่องความรักเชิงหนุ่มสาว เกี่ยวเนื่องกับเรื่องเพศสัมพันธ์ แต่ในด้านการควบคุมโรคการมีเพศสัมพันธ์ที่ปลอดภัยก็จะเป็นสิ่งที่ดี ทั้งโรคเอดส์และโรคหนองใน หรือซิฟิลิส ซึ่งทั้ง 2 โรคมีแนวโน้มสูงขึ้นอย่างชัดเจน โดยมีรายงานว่าช่วงอายุ 15-24 ปี มีรายงานการเป็นโรคหนองในมากกว่ากลุ่มอายุอื่นๆประมาณ 4 เท่า ดังนั้นโอกาสวันวาเลนไทน์กรมควบคุมโรคมีความห่วงใย มาตรการ “New normal New Safe sex” ทั้งการมีเพศสัมพันธ์กับคู่รักคนเดียว การใช้ถึงยางอนามัยเมื่อมีเพศสัมพันธ์ หากเป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ควรพาคู่นอนไปตรวจโรคด้วย อย่างไรก็ตาม ช่วงวาเลนไทน์นี้การมีเพศสัมพันธ์ที่ปลอดภัยเป็นการแสดงความรักที่ดี.