อนุสาวรีย์พระยาไชยบูรณ์ อนุสาวรีย์พระยาไชยบูรณ์ หรือ อนุสาวรีย์วีรชนผู้ไม่ยอมแพ้ ตั้งอยู่ห่างจากศาลากลางจังหวัดแพร่ ประมาณ 4 กิโลเมตร อยู่ริมทางหลวงแผ่นดินสาย 101 อนุสาวรีย์พระยาไชยบูรณ์ เป็นอนุสาวรีย์ที่สร้างขึ้นเพื่อระลึกถึง นายทองอยู่ สุวรรณบาตร เดิมพระยาไชยบูรณ์เป็นข้าหลวงเมืองแพร่ รับราชการระหว่าง พ.ศ. 2440-2445 เป็นเจ้าเมืองเมืองแพร่ ต่อมาในปี พ.ศ. 2445 พวกเงี้ยวหนีคดีมาจากทางเหนือและมาหลบอยู่ในเมืองแพร่ จนวันหนึ่งพวกเงี้ยวในเมืองแพร่ได้ก่อการกบฏและต้องการยึดเมืองแพร่ ยึดสถานีตำรวจ ปล่อยนักโทษและยึดที่ทำการไปรษณีย์เพื่อตัดการสื่อสาร เมื่อท่านถูกจู่โจมท่านจึงจำเป็นต้องพาครอบครัวหลบหนี แต่สุดท้ายมีคนให้เบาะแสที่ที่ท่านหลบอยู่ ท่านจึงถูกจับตัวมาทรมานและพวกเงี้ยวบังคบให้ลงนามยกเมืองแพร่ให้ ด้วยความรักบ้านเมืองท่านไม่ยอมแม้จะโดนทรมานด้วยวิธีการต่าง ๆ นา ๆ พวกเงี้ยวบันดาลโทสะจึงประหารชีวิตท่านในที่สุด เมื่อทางกรุงเทพมหานครทราบเรื่อง พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ทรงโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้แต่งแม่ทัพและส่งกองทหารมาปราบพวกเงี้ยวในเมืองแพร่และปราบได้สำเร็จ ต่อมาทรงมีพระราชดำริให้สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพสร้างอนุสาวรีย์ให้กับพระยาไชยบูรณ์ไว้เป็นอนุสรณ์ ตรงที่ที่ท่านถูกตัดศีรษะนั่นเอง เพื่อจะได้ระลึกถึงความกล้าหาญตลอดจนคุณงามความดีของท่านที่ทำเพื่อบ้านเมือง และเลื่อนบรรดาศักดิ์ให้เป็นพระยาราชฤทธานนท์พหลพลภักดี อนุสาวรีย์พระยาไชยบูรณ์ ถือเป็นสิ่งเตือนใจชาวแพร่ให้มีความรักบ้านเมือง ตลอดจนเป็นที่เคารพสักการะของชาวเมืองแพร่เสมอมา ทุก ๆ ปี จะมีการวางพวงมาลาเพื่อสักการะดวงวิญญาณของท่าน หากใครได้แวะไปเมืองแพร่แล้วล่ะก็สามารถไปสักการะอนุสาวรีย์ของท่านได้ อนุสาวรีย์อยู่ไม่ไกลจากศาลากลางจังหวัด Blog ท่องเที่ยวจังหวัดแพร่ร้านชิค ๆ ในแพร่10 สุดยอดสถาปัตยกรรมอาคารเก่าแก่ในเมืองแพร่วัดเก่าแก่ในเมืองแพร่
